Η ελιά εκτός από παραγωγικό δένδρο έχει μεγάλη καλλωπιστική αξία και χρησιμοποιείται στην κηποτεχνία από χρόνια ως μεμονωμένο δένδρο, σε συστάδες αλλά και σε δενδροστοιχίες.
Βασικό μειονέκτημα της ελιάς στην κηποτεχνία θεωρείται η ύπαρξη καρπών.
Στις περιπτώσεις εκείνες που η ύπαρξη καρπών είναι ανεπιθύμητη, τότε υπάρχουν και μπορούν να χρησιμοποιηθούν "άκαρπες" ποικιλίες ελιάς.
Οι άκαρπες ποικιλίες έχουν το γνωστό γκρι φύλλωμα της ελιάς, τους χαρακτηριστικούς κορμούς, αναπτύσσονται κανονικά με τη διαφορά ότι ενώ ανθίζουν όπως και οι άλλες ποικιλίες αυτές δεν καρποδένουν.
Η ιδιότητά τους αυτή είναι σταθερό χαρακτηριστικό και δεν σχετίζεται καθόλου με την ύπαρξη ή όχι επικονιαστριών ποικιλιών.
Θεωρούνται ποικιλίες κατάλληλες για μικρούς κήπους, χώρους γύρο από πισίνες, πεζοδρόμια και δενδροστοιχίες.
Η ελιά είναι γνωστή για το χρώμα των καρπών της που σταδιακά κατά τη διάρκεια της ωρίμανσής τους μεταπίπτει από πράσινο σε ιώδες και στο τέλος γίνεται μαύρο.
Εκτός από αυτές τις ποικιλίες ελιάς που αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 99% των ποικιλιών ελιάς σε παγκόσμιο επίπεδο και παράγουν μαύρους καρπούς, υπάρχουν πάντοτε και οι εξαιρέσεις, δηλαδή ποικιλίες ελιάς των οποίων οι καρποί αντί για μαύροι γίνονται από πράσινοι ολόλευκοι.
Οι ποικιλίες αυτές δεν πρέπει να συγχέονται με τις διάφορες καλλιεργούμενες "ασπρολιές" και "λευκολιές" που υπάρχουν όπως είναι π.χ. η Λευκολιά Σερρών, η Ασπρολιά Λευκάδος κ.λπ.
Οι Λευκόκαρπες ποικιλίες παράγουν καθαρούς ολόλευκους καρπούς.
Η πλέον συνηθισμένη μορφή ελιάς είναι σε σχήμα δένδρου με το ύψος της να κυμαίνεται από 5 έως 20 μέτρα.
Πιο σπάνια η ελιά απαντάται και με τη μορφή θάμνου ή μπορντούρας στους κήπους και τους δρόμους ως αποτέλεσμα των αυστηρών και συνεχών κλαδεμάτων που κρατούν το σχήμα της πυκνό και περιορισμένο.
Όμως υπάρχουν και ποικιλίες ελιάς περιορισμένης ανάπτυξης, ημινάνες ή ακόμα και νάνες όπως είναι π.χ. η ποικιλία του φυτωρίου μας Petite Helene™.
Η ποικιλία Petite Helene™ είναι μία νάνα ποικιλία ελιάς, με πυκνό γκρι φύλλωμα που το τελικό της ύψος, χωρίς κλαδέματα, φτάνει τα 80 εκατοστά.
Ως ποικιλία κηποτεχνίας είναι κατάλληλη για τη δημιουργία χαμηλών πυκνών και ανθεκτικών μπορντούρων και μπορεί με ευχέρεια να αντικαταστήσει στην κηποτεχνία ακόμα και πολύ χαμηλά φυτά όπως η λεβάντα, η νάνα αγγελική, η νάνα πικροδάφνη κ.λπ.
Η Petite Helene™ είναι κατάλληλη και ως μικρό φυτό μπομπονιέρας, και έχει κατοχυρωθεί με το υπ` αριθμόν 208160/05.05.2020 πιστοποιητικό.
Η καλλιεργούμενη ελιά κατατάσσεται στο είδος Olea europaea L. Εκτός όμως από την καλλιεργούμενη ελιά υπάρχουν και πολλά άλλα συγγενικά είδη ελιάς κάποια από τα οποία έχουν μεγάλη καλλωπιστική αξία όπως είναι π.χ. το είδος Olea chrysophylla Lam. (χρυσολιά).
Οι χρυσόφυλλες ελιές μεταξύ τους παρουσιάζουν μεγάλη παραλλακτικότητα τόσο στο σχήμα των δένδρων όσο και στην πυκνότητα και το χρώμα του φυλλώματός τους. Άλλες έχουν φύλλωμα συμπαγές χρυσοπράσινο, άλλες γκρi όπως οι κοινές ελιές και άλλες ασημί-γκρι.
Κοινό χαρακτηριστικό όλων των χρυσόφυλλων ελιών είναι ότι οι καρποί τους είναι μικροί, στρόγγυλοι, με μεγάλο πυρήνα και δεν περιέχουν λάδι.
Οι χρυσόφυλλες ελιές χρησιμοποιούνται στην κηποτεχνία για το ιδιαίτερο χρώμα του φυλλώματός τους αλλά και γιατί οι καρποί τους δεν περιέχουν λάδι.